Sinh viên chủ yếu học chay
Sinh viên hiện phải học rất nhiều thứ nhưng lại xa
rời thực tiễn. Chính vì vậy, khi ra trường họ không đủ năng lực để đáp
ứng yêu cầu của nhà tuyển dụng.
Kế toán viên không biết phân tích số liệu
N.D, cựu sinh viên (SV) ngành kế toán của Trường ĐH
Công nghiệp TP.HCM, hiện đang làm việc tại Ngân hàng Đầu tư và phát
triển VN, cho biết: “Trong suốt gần 3 năm học đầu tiên, tụi em hằng ngày
cứ đến lớp học lý thuyết rồi về. Đến cuối năm 3 mới bắt đầu làm bài tập
lớn và năm 4 mới đi thực tập. Những bài thực hành để trải nghiệm về
nghề hầu như không có”.
Sau tốt nghiệp, cô xin việc tại một công ty nhỏ, khi
được giao việc làm báo cáo tài chính, phân tích số liệu trong năm của
doanh nghiệp, cô không biết phải bắt đầu như thế nào. Đến khi nộp cho
giám đốc, cô bị la một trận tơi bời vì làm thiếu và sai hết.
Sau 2 năm ra trường đi làm, N.D kết luận: “Những gì
em được học ở trường chỉ là kiến thức rất hàn lâm, còn thực tế phức tạp
hơn nhiều. Với cách đào tạo mà SV ít được thực hành, ít được trải nghiệm
như vậy thì chỉ đến khi tụi em đi làm mới thực sự là đi học”.
|
“Rất nhiều năm nay tồn tại cách đào tạo
lý thuyết không gắn với thực tiễn. SV học xong mà không nắm bắt được
yêu cầu của công việc do chủ yếu chỉ học lý thuyết mà không được thực
hành”
Ông Mai Văn Thiên
Phó ban Quản lý nguồn nhân lực, Tập đoàn dệt may VN
|
|
Trần Văn Đông, SV năm cuối ngành tiếng Anh thương mại
- du lịch Trường ĐH Sài Gòn, cũng cho biết: “Ngành của em mỗi thứ học
một ít: thương mại, du lịch, biên phiên dịch… mà không có cái gì chuyên
sâu, vì lượng thực hành quá ít ỏi. Chỉ được trải nghiệm kỹ năng thuyết
trình. Tuy nhiên, mỗi học kỳ em học khoảng 6 môn thì chỉ 2 - 3 môn là có
thuyết trình, nhưng cũng chỉ thực hành mỗi học kỳ một lần”. Đông cho
rằng với kiến thức đã học, đa số SV không đủ tự tin khi đi xin việc.
Thời lượng thực hành đã ít, một số trường còn cắt
luôn hoặc chỉ làm cho có. Nhóm học sinh ngành dược Trường trung cấp Tổng
hợp TP.HCM bức xúc: “Tụi em học lý thuyết qua loa, giờ thực hành mà
thầy cô chỉ cho học chay… Phòng thí nghiệm ngành dược thường xuyên đóng
đóng cửa im ỉm, thiết bị thì sơ sài, chỉ có vài lọ hóa chất bày ra cho
có hình thức. Phòng ốc thì ẩm mốc, cũ kỹ”. Nhiều SV nhận định, đi học
chủ yếu thuộc bài để thi lấy điểm, chứ không phải học để tư duy về nghề,
hiểu nghề.
Tốn kém nên ngại đầu tư
TS Lê Quang Đức, giảng viên Khoa Điện - Điện tử viễn
thông Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM, lý giải: “Kiến thức hàn lâm
thì dễ dạy hơn, không cần tốn nhiều thời gian, một thầy giảng cho cả
trăm trò, còn thực hành thì khó có thể đủ thầy để hướng dẫn cho hàng
trăm SV. Một số trường không có điều kiện hoặc không chịu đầu tư vào
trang thiết bị, cơ sở vật chất và nhân lực cho việc thực hành nên chuyện
học chay, ra trường chỉ ôm lý thuyết đi xin việc là chuyện thường
thấy”.
Với những ngành học có yếu tố nghề nghiệp cụ thể như:
y tế, khoa học, kỹ thuật việc thực hành càng trở nên quan trọng. Tuy
nhiên, ngay cả những trường ĐH lớn dù cố gắng giúp SV được cọ xát với
nghề, nhưng vẫn khó có thể đáp ứng được nhu cầu của thực tiễn.
TS Nguyễn Kim Quang, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa
học tự nhiên TP.HCM, thừa nhận: “Một ngành học lý thuyết đơn thuần thì
một thầy có thể giảng dạy, hướng dẫn cho rất đông SV. Tuy nhiên, những
ngành đặc thù cần phải thực hành nhiều trong phòng thí nghiệm, nhà
xưởng… thì một thầy không thể hướng dẫn cho từng đó em. Bên cạnh việc
đầu tư kinh phí lớn cho phòng thí nghiệm, trang thiết bị, còn phải đầu
tư giảng viên, rất tốn kém”.
TS Quang lấy ví dụ, giảng bài cho SV ngành sinh học,
giảng viên vẫn có máy chiếu trình sinh động về thực vật, cây cối… Tuy
nhiên, như vậy vẫn là học chay. Nhà trường phải tổ chức các chuyến đi
thực tế đi vào tận rừng ở những nơi xa xôi như Tây nguyên để SV có thực
tiễn, thì chi phí không hề nhỏ. “Tôi nghĩ các trường đều nghĩ được điều
này, nhưng lại vướng mắc bởi kinh phí hạn hẹp. Cho nên vẫn mãi loay hoay
với bài toán chất lượng. Việc quan hệ với doanh nghiệp để được hỗ trợ
thì chỉ đáp ứng được phần nào”, tiến sĩ Quang chia sẻ.
Những ngành học lý thuyết cũng cần có phần thực hành
để phát triển tư duy nhưng hầu như bị bỏ quên. TS Nguyễn Tiến Dũng,
Trưởng phòng Quản trị chiến lược Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM, nhìn
nhận: “Lâu nay, việc thực hành vẫn được hiểu theo nghĩa phải xuống
xưởng, phải vào phòng thí nghiệm, phải đến doanh nghiệp, do đó các môn
học lý thuyết chỉ đơn thuần là học thuộc lòng là xong. Cho dù học lý
thuyết thì vẫn phải được làm những bài tập lớn để thực hành tư duy liên
môn, thực hành ứng xử trong công việc, có những giờ học mô phỏng, có
những buổi ngoại khóa, hoạt động xã hội… Nhưng hầu như điều này không có
hoặc có rất ít”.
Ông Mai Văn Thiên, Phó ban Quản lý nguồn nhân lực,
Tập đoàn dệt may VN, thừa nhận thực trạng này. “Rất nhiều năm nay tồn
tại cách đào tạo lý thuyết không gắn với thực tiễn. SV học xong mà không
nắm bắt được yêu cầu của công việc do chủ yếu chỉ học lý thuyết mà
không được thực hành. Nếu các trường xây dựng được chương trình đào tạo
thực hiện được đúng 60% lý thuyết, 40% thực hành và chủ động quan hệ tốt
với doanh nghiệp, cho giảng viên về tận nơi để nắm bắt nhu cầu thì SV
tốt nghiệp sẽ làm việc được ngay chứ không mơ hồ về công việc như hiện
nay”, ông Thiên nhận định.
Tăng cường kỹ năng thực hành, xã hội trước khi tốt nghiệp
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga
vừa có văn bản chỉ đạo các trường ĐH, CĐ và TCCN và học viện về một
số hoạt động dịch vụ, tư vấn, hỗ trợ SV để thực hiện quyết định của
Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án phát triển nghề công tác xã hội
giai đoạn 2010 - 2020. Cụ thể, trường học phải chủ động nghiên cứu
các loại hình dịch vụ hỗ trợ SV nhằm tăng cường kỹ năng thực hành, xã
hội thiết yếu cho SV trước khi tốt nghiệp. Đặc biệt, các trường phải
đẩy mạnh các hoạt động về công tác hướng nghiệp, tư vấn việc làm trong
cơ sở giáo dục ĐH và TCCN.
Hà Ánh
|
Mỹ Quyên
Nguồn: thanhnien.com.vn
|